Direkte-TV frå ei militærøving er ikkje statskanalen verdig!
Det er særs alvorleg at NRK gjer show av det å leike krig. Denne kronikken av Ivar Jørdre og Torstein Dahle stod og på trykk på NRK Ytring.
Det er som mange hevdar veldig viktig no å få fram oppriktige og faktabaserte argument mot denne overdimensjonerte og ikkje minst farlege militariseringa av våre liv. Diverre er ikkje norsk presse den som er mest kritisk til dette. Berre sjå på at de i sjølve statskanalen NRK sende direkte frå militærøvinga Trident Juncture 18, tysdag 30. oktober.
«Heilt utruleg at dei kan gjera slikt og heilt forkasteleg», har me høyrt mange seie. Dei gjer show av det å leike krig, ein særs alvorleg og farleg leik. Ja, så langt er me komne i Noreg også: Krig og trening på krig er blitt underhaldning.
Krig som underhaldning
Me forstår det slik på manglande kritisk og god journalistikk i dei store media og aviser i Noreg at det ikkje er god tone å setje for mykje kritisk søkeljos på den NATO-lina som Noreg om lag alltid har halde seg til. Nemleg det at ein stiller rett og slett ikkje spørsmålsteikn ved Nato i det heile teke. Slik forstår me haldninga til NRK også.
Med dette som bakgrunn vil me hevde at ein statskanal, som for det meste er betalt av oss skattebetalarar og ein statskanal som ser på seg sjølv som «nøytral», altså vel å vise deler av militærøvinga Trident Juncture direkte på fjernsynet utan å ta omsyn til at underhaldning og krig ikkje høyrer saman.
Desse nesten to timar med direktesending frå deler av dei militære framstillingane med dei øvste og politiske dignitarar til stades under eit militært show, er interessant til i etterkant å tenkje på korleis statskanalen har gjort sitt journalistiske arbeid.
NATO-øvinga Trident Juncture 18 er å rekne for den største i Noreg sidan den kalde krigen. NRK virker ikkje å kjenne på dei store linene med spenning og militarisering av Norden, men snarare ser på dette som god fjernsynsunderhaldning. Det er både trist og beklageleg.
Dette føyer seg difor inn i mange døme frå historia der øvste befal, politikarar og rikfolk møtest for å sjå på militære slag og bombingar.
Omgrepet «krigsturisme» var først brukt under Krim-krigen då velståande europearar saman med britiske øverskomanderande i 1854 såg på «Alma-slaget» frå ein nærliggande fjelltopp. Under Irak-invasjonen i 2003 vart kampane i Bagdad og elles i landet direktesendt på dei store fjernsynskanalane i USA. Og under Gaza-bombinga i 2014 skålte israelske soldatar og befal i sjampanje frå eit høgdedrag mens dei såg flya deira bomba Gaza, der det for det meste gjekk ofseleg ut over dei sivile.
NRK bør i staden setje søkeljoset på føljande framover: I oktober-november i år er det ei stor øving, denne gongen i Midt-Noreg.
Med så mange som 50 000 soldatar og tusenvis av køyretøy og skal operera 150 fly og 70 skip, til lands og til vanns. Denne gigantøvinga kalla Trident Juncture 18 vert den største øvinga i Midt-Noreg på minst 15–20 år. Ein mindre del av øvinga skal føregå i Sverige, Finland, på Island, og i Austersjøen.
Noreg er altså vertsnasjon. Slik er det å vera medlem av Nato: Servil, underlagt, miljøsyndar, pengeslukar og med velvillige militærhissarar hjå makta. Denne øvinga kostar vertsnasjonen Noreg dyrt.
To milliardar kroner er reservert, men summen kan verte tydeleg høgare, fortel forsvarsleiinga til NRK. Våre skattepengar går til militarisering og ikkje nok til helse, skule, arbeid. Er ein skattenektaksjon det me treng, for fred?
Store miljøskadar på produktiv jord, veg og anna infrastruktur er også venta.
Militariseringa av Skandinavia og Norden er altså i full gong og dermed spenningsdrivande! Og Noreg og Norden er med denne politikken medverkande til å potensielt eskalera faren for storkrig i Europa.
Atomvåpenproblematikken og Nato er som eit par tenkjande på krig, tett knyta til kvarandre i avskrekkingsterror, trugsmål i førstegongsbruk og milliardbeløp i vedlikehald og fornying av atomvåpena. Dette gjer også at motpartane Russland og Kina held oppe og rustar opp sine arsenal.
Hadde berre Vesten og Nato rusta ned og invitert motparten til det same, då hadde me kanskje kunne sett fram mot fredelegare tider og ein tinande isfront.